Brazylijskie Jiu-Jitsu, znane również jako BJJ, to unikalna forma sztuki walki, która zdobyła ogromną popularność na całym świecie. Ale skąd się wzięło BJJ i jakie są jego korzenie?
BJJ to sztuka walki skoncentrowana na walce w parterze, gdzie celem jest kontrola przeciwnika i zastosowanie dźwigni lub duszenia, aby zmusić go do poddania się. W przeciwieństwie do innych sztuk walki, BJJ kładzie nacisk na technikę i strategię , a nie na szybkość i siłę.
BJJ wywodzi się z tradycyjnego japońskiego Ju-Jitsu i Judo. W Japonii, Ju-Jitsu było praktykowane przez samurajów jako forma samoobrony w sytuacjach, gdy byli bezbronni i nie mieli dostępu do broni. Jigoro Kano, założyciel Judo, przekształcił tradycyjne Ju-Jitsu, eliminując niektóre z bardziej niebezpiecznych i nieskutecznych technik i dodając nowe, tworząc w ten sposób nową formę sztuki walki.
Gdy Judo dotarło do Brazylii w początkach XX wieku, rodzina Gracie zaczęła adaptować i modyfikować te techniki, tworząc własny styl walki, który stał się znany jako Brazylijskie Jiu-Jitsu. Carlos Gracie, najstarszy z braci Gracie, był jednym z pierwszych uczniów Judo w Brazylii i założył pierwszą szkołę BJJ w Rio de Janeiro. Jego brat, Helio Gracie, wprowadził wiele innowacji do BJJ, dostosowując techniki do swojej mniejszej budowy ciała i kładąc nacisk na technikę nad siłą. Rodzina Gracie stała się sławna dzięki swoim otwartym wyzwaniom do walk z przedstawicielami innych sztuk walki, demonstrując skuteczność BJJ w rzeczywistych sytuacjach walki. Dzięki tym wyzwaniom i sukcesom w walkach, BJJ zyskało ogromną popularność w Brazylii i później na całym świecie.
Brazylijskie Jiu-Jitsu to nie tylko sztuka walki, ale także filozofia życia dla wielu praktykujących na całym świecie. W BJJ technika i dźwignia mają pierwszeństwo przed siłą fizyczną, co pozwala słabszym jednostkom skutecznie bronić się przed silniejszymi przeciwnikami.
"Arte Suave", co w tłumaczeniu oznacza "delikatna sztuka", to filozofia BJJ, która podkreśla znaczenie płynności, techniki i dźwigni nad surową siłą. W BJJ nie chodzi o to, by być najsilniejszym, ale o to, by być najbardziej technicznym i strategicznym.
W BJJ technika jest kluczem do sukcesu. Dzięki odpowiedniej technice i dźwigni można kontrolować i poddawać przeciwnika, nawet jeśli jest on fizycznie silniejszy. Przykłady technik obejmują tak zwane „balachy” czyli dźwignie i różnego rodzaju duszenia, które są skutecznie wykorzystywane do kontrolowania i poddawania przeciwnika.
W porównaniu z innymi sztukami walki, BJJ skupia się głównie na walce w parterze i poddaniach. Chociaż uderzenia występują w BJJ tradycyjnym (są zabronione w BBJ sportowym) są tylko dodatkiem umożliwiającym uzyskanie lepszej pozycji i kontroli nad przeciwnikiem a następnie poddanie go poprzez duszenie lub dźwignie.
Ze względu na swoje „strategiczne” podejście do walki BJJ nie tylko kształtuje ciało, ale także umysł. Praktyka BJ J uczy dyscypliny, cierpliwości i pokory. Fizyczne korzyści to poprawa kondycji, siły i elastyczności, podczas gdy korzyści psychiczne obejmują zwiększoną pewność siebie i zdolność radzenia sobie ze stresem.
Sukces w BJJ zależy od regularnego treningu i ciągłego sparowania. Ciągłe sparingi pozwalają uczniom testować i doskonalić swoje techniki w realnych sytuacjach walki, co jest kluczem do osiągnięcia biegłości w tej dyscyplinie.
Wielu twierdzi BJJ to nie tylko sztuka walki, ale także sposób życia. Technika i dźwignia są kluczem do sukcesu w BJJ, a filozofia "Arte Suave" podkreśla znaczenie bycia płynnym i strategicznym w podejściu do walki.
W BJJ jak w szachach kluczową sprawą jest walka o pozycję dominującą czyli taką która pozwoli nam na wykonanie techniki kończącej ( duszenie ,dźwignia). Garda to jedna z kluczowych pozycji w BJJ, w której jeden zawodnik leży na plecach, a drugi między jego nogami. Pozycja ta jest fundamentem obrony i ataku w BJJ. Mieć mocną gardę oznacza kontrolować przeciwnika i być w stanie przeprowadzić różne techniki ataku i obrony.
Podstawowe techniki gardy i jej warianty:
-
Garda zamknięta (closed guard): W tej pozycji nogi obrońcy są splecione wokół talii przeciwnika. Jest to pozycja kontrolująca, która pozwala na wiele ataków i przejść.
-
Garda otwarta (open guard): Nogi obrońcy nie są splecione, co daje większą swobodę ruchu i pozwala na różne warianty, takie jak spider guard czy butterfly guard.
-
Półgarda (half guard): Jedna noga obrońcy jest kontrolowana przez przeciwnika, podczas gdy druga jest wolna. Pozycja ta jest często używana do przejść i kontrataków.
Przejścia, znane również jako "sweeps", są kluczowym elementem BJJ. Pozwalają zawodnikowi na zmianę pozycji z gardy na dominującą pozycję, taką jak mount czy side control. Opanowanie przejść jest kluczem do skuteczności w BJJ, ponieważ pozwalają one na kontrolowanie walki i zmianę dynamiki pojedynku.
BJJ jest znane z szerokiej gamy dźwigni na stawy i duszeń. Te techniki pozwalają na kontrolowanie i poddawanie przeciwnika bez konieczności uderzania.
Dźwignie na stawy: Techniki te koncentrują się na wykorzystaniu dźwigni do atakowania stawów przeciwnika, takich jak łokcie czy kolana. Przykłady to armbar czy kneebar.
Duszenia: Są to techniki, które mają na celu odcięcie dopływu powietrza lub krwi do mózgu przeciwnika, co prowadzi do jego poddania. Przykłady to rear-naked choke czy triangle choke.
Opanowanie podstawowych technik i pozycji w BJJ jest kluczem do skuteczności na macie. Garda, jej warianty, przejścia oraz dźwignie stanowią fundament tej sztuki walki. Regularne treningi i praktyka tych technik pozwolą na rozwijanie umiejętności i doskonalenie się w BJJ
W BJJ istnieje hierarchia kolorów pasów, począwszy od białego pasa, a kończąc na czarnym. Każdy kolor pasa symbolizuje określony poziom umiejętności i postępu w nauce BJJ:
-
Biały pas: Początkujący, pierwszy krok w podróży BJJ.
-
Niebieski pas: Podstawowa wiedza techniczna i umiejętności.
-
Fioletowy pas: Zaawansowane umiejętności i głębsze zrozumienie BJJ.
-
Brązowy pas: Ekspert w BJJ z wieloma latami doświadczenia.
-
Czarny pas: Mistrz BJJ, który osiągnął najwyższy poziom biegłości.
Awansowanie w BJJ opiera się na wielu kryteriach, takich jak wiedza techniczna, liczba godzin spędzonych na macie, wyniki w zawodach, uczestnictwo w klubie oraz promocja przez instruktora. Średni czas potrzebny na osiągnięcie każdego pasa może się różnić w zależności od indywidualnych umiejętności, zaangażowania i częstotliwości treningów.
Tradycyjny system pasów kontra systemy z paskami lub belkami
Niektóre szkoły BJJ stosują dodatkowe oznaczenia w postaci pasków lub belek, aby wyróżnić postępy w obrębie danego koloru pasa. Te dodatkowe oznaczenia pomagają w ocenie postępów i motywują do dalszego rozwoju.
W niektórych szkołach BJJ uczniowie muszą przystąpić do egzaminów, aby awansować na wyższy pas. Egzaminy te wymagają demonstracji określonych technik i umiejętności, które uczniowie muszą opanować na danym poziomie. Czarny pas w BJJ jest uważany za symbol mistrzostwa i ekspertyzy. Osiągnięcie czarnego pasa wymaga lat poświęcenia, ciężkiej pracy i poświęcenia. Jest to kamień milowy w podróży każdego praktykującego BJJ.
System pasów w BJJ jest kluczem do zrozumienia postępów i poziomu umiejętności praktykującego. Od białego do czarnego pasa, każdy kolor reprezentuje etap w podróży BJJ. Awansowanie opiera się na wielu kryteriach i wymaga ciężkiej pracy, zaangażowania i poświęcenia.
Od momentu swojego powstania BJJ miało ogromny wpływ na rozwój mieszanych sztuk walki (MMA) na całym świecie.
Wpływ BJJ na MMA: BJJ wprowadziło do MMA koncepcję, że walka nie kończy się, gdy zawodnicy lądują na ziemi. W rzeczywistości, dla wielu zawodników BJJ, walka dopiero się zaczyna, gdy obaj rywale są w parterze. Dzięki technikom BJJ, zawodnicy MMA nauczyli się, jak kontrolować przeciwnika na ziemi, jak unikać poddania i jak skutecznie poddawać rywala.
Brazylijskie Jiu-Jitsu, choć zakorzenione w tradycyjnych technikach japońskich, ewoluowało, aby stać się jednym z najbardziej innowacyjnych i wpływowych systemów sztuk walki na świecie. Jego unikalne podejście do walki, które kładzie nacisk na technikę ponad siłą, stało się inspiracją dla wielu praktykujących, niezależnie od ich poziomu doświadczenia. Współczesne MMA, z jego złożoną mieszanką stylów i technik, zawdzięcza wiele swojego sukcesu filozofii i praktyce BJJ. W miarę jak BJJ kontynuuje swoją globalną ekspansję, jego wpływ na świat sportów walki będzie trwał i rozwijał się, przypominając nam o sile techniki, strategii i nieustannego dążenia do doskonałości.
Sprzęt wykorzystywany w treningu Brazylijskiego Jiu-Jitsu: GI vs No-GI
Brazylijskie Jiu-Jitsu, podobnie jak wiele innych sztuk walki, wymaga specyficznego sprzętu treningowego, który nie tylko zwiększa efektywność treningu, ale także zapewnia bezpieczeństwo praktykującym. Wybór odpowiedniego sprzętu zależy od tego, czy trenujesz w tradycyjnym stroju BJJ, zwanym GI, czy w wersji No-GI. Oto przewodnik po niezbędnym sprzęcie dla obu form treningu:
Trening w GI:
-
Kimono (GI) - To tradycyjny strój do BJJ, składający się z grubej kurtki, spodni i pasa. Materiał jest mocny i trwały, co pozwala na chwytanie i ciągnięcie przez partnera treningowego. Pasy, w różnych kolorach, reprezentują poziom zaawansowania praktykującego.
-
Rashguard - Choć nie jest to obowiązkowe pod GI, wielu praktykujących nosi rashguard pod kimono dla dodatkowej ochrony i komfortu.
-
Ochraniacze na kolana - Mogą być używane do ochrony kolan przed otarciami i kontuzjami podczas treningu na macie.
Trening No-GI:
-
Rashguard - W wersji No-GI rashguard jest niezbędny. Dostarcza ochrony przed otarciami i pomaga w termoregulacji ciała podczas intensywnego treningu.
-
Spodenki do BJJ - Są to specjalnie zaprojektowane spodenki, które są trwałe i nie mają kieszeni (aby zapobiec zahaczaniu palców). Często mają elastyczny pas i system zapięcia, który zapewnia bezpieczeństwo podczas treningu.
-
Legginsy (spats) - Niektórzy praktykujący preferują noszenie legginsów pod spodenkami dla dodatkowej ochrony i wsparcia. Pomagają one również w termoregulacji i ochronie przed otarciami.
-
Ochraniacze na kolana i łokcie - W treningu No-GI, gdzie kontakt z matą jest częstszy, ochraniacze na kolana i łokcie mogą być niezbędne dla dodatkowej ochrony.
Ogólne wyposażenie:
-
Buty do zapasów/boksu - Choć większość treningów BJJ odbywa się boso, niektórzy praktykujący preferują noszenie specjalnych butów do walki, zwłaszcza podczas treningu No-GI.
-
Ochraniacz na zęby - Niezależnie od formy treningu, ochraniacz na zęby jest zawsze zalecany dla ochrony zębów przed przypadkowymi uderzeniami.
-
Ochraniacze na uszy - Mogą być używane do zapobiegania kontuzjom uszu, takim jak "uszy brodaczki", które mogą wystąpić w wyniku ciągłego tarcia i nacisku na uszy.
Wybór odpowiedniego sprzętu jest kluczem do skutecznego i bezpiecznego treningu BJJ. Niezależnie od tego, czy trenujesz w GI czy No-GI, inwestowanie w wysokiej jakości sprzęt zapewni komfort i ochronę podczas każdej sesji treningowej.
FAQs (Często zadawane pytania)
-
Co oznacza "Arte Suave" w Brazylijskim Jiu-Jitsu?
"Arte Suave" to portugalskie określenie oznaczające "delikatna sztuka". W kontekście BJJ odnosi się do filozofii skupiającej się na technice i dźwigni nad surową siłą.
-
Czy mogę praktykować BJJ, nawet jeśli nie mam dużej siły fizycznej?
Tak, BJJ jest zaprojektowane tak, aby osoby o mniejszej sile fizycznej mogły skutecznie bronić się przed silniejszymi przeciwnikami dzięki technice i dźwigni.
-
Jak długo trwa osiągnięcie biegłości w BJJ?
Osiągnięcie biegłości w BJJ zależy od indywidualnego zaangażowania i regularności treningów. Niektórzy uczniowie mogą osiągnąć biegłość w ciągu kilku lat, podczas gdy inni mogą potrzebować więcej czasu.
-
Czym różni się garda otwarta od zamkniętej?
Garda zamknięta charakteryzuje się tym, że nogi obrońcy są splecione wokół talii przeciwnika, podczas gdy w gardzie otwartej nogi są wolne i nie są splecione.
-
Jakie są najczęstsze dźwignie w BJJ?
Najczęstsze dźwignie to armbar (dźwignia na łokieć) i kneebar (dźwignia na kolano).
-
Czy BJJ skupia się tylko na walce w parterze?
Chociaż BJJ jest znane głównie z walki w parterze, zawiera również techniki stojące, takie jak rzuty i obalenia.
-
Czy BJJ jest skuteczne w samoobronie?
Tak, BJJ jest uważane za jedną z najskuteczniejszych sztuk walki w rzeczywistych sytuacjach samoobrony, zwłaszcza gdy konflikt przenosi się na ziemię.